Spiergeheugen is en blijft een veelbesproken onderwerp binnen de fitness-wereld. Veel mensen die zich bezighouden met krachttraining en/of met spiermassa aankomen of juist om af te vallen hebben ermee te maken. Toch weten veel mensen niet wat het is! Daarnaast wordt er getwijfeld of spiergeheugen überhaupt wel bestaat.
Om alvast een onduidelijkheid de wereld uit te helpen: spiergeheugen bestaat! Waarschijnlijk werkt het alleen anders dan je denkt. Om alle onduidelijkheid over spiergeheugen de wereld uit te helpen heb ik hieronder alles wat je erover moet weten opgeschreven. Zo weet je eindelijk wat het is en hoe je er gebruik van kunt maken.
Wat is spiergeheugen?
Om te beginnen wil ik behandelen wat spiergeheugen precies is. Spiergeheugen betekent kort door de bocht dat je spieren als het ware ‘onthouden’ dat je ze ooit hard getraind hebt. Het heeft dus te maken met hoe snel je spiermassa kunt kweken.
Stel dat je fanatiek aan krachttraining gedaan hebt (laten we zeggen, minimaal een jaar) en je stopt een paar maanden, dan verlies je spiermassa. Maar pak je het krachttrainen weer op, dan zorgt je spiergeheugen ervoor dat je spieren een stuk sneller groeien dan bij mensen die net beginnen met krachttraining. Dankzij je spiergeheugen zit je dus heel snel weer op je oude niveau.
Je spiermassa zal een stuk sneller toenemen dan toen je voor het eerst begon met krachttraining. Vaak zitten mensen binnen twee maanden alweer op hun oude hoeveelheid spiermassa!
Hebben mensen spiergeheugen?
Ja. Mensen hebben dus spiergeheugen. Ik heb het in mijn eigen omgeving gezien. Mensen die een half jaar door Azië gereisd hebben en een stuk dunner in Nederland terugkwamen, maar verbazingwekkend snel weer hun oude hoeveelheid spiermassa terug hadden. Spiergeheugen dus!
Zelf heb ik het ook gehad. Door een blessure kon ik een half jaar niet fitnessen (op herstellend trainen na). Mijn spiermassa was zichtbaar afgenomen maar binnen twee maanden was ik gespierder dan ik ooit was.
Hoe dit allemaal kan? Ik leg het hieronder verder uit.
Hoe werkt spiergeheugen?
Spiergeheugen vs. motorisch geheugen
Het is een hele lange tijd niet bekend geweest wat spiergeheugen nu precies is en hoe het precies werkt. Men dacht dat het voornamelijk in je hersenen gevormd werd. Er werd gedacht dat ervaren krachtsporters na een lange periode van rust snel hun spiermassa terugkregen omdat ze precies wisten hoe ze de fitness-oefeningen uit moesten voeren. Daarnaast weten ervaren sporters natuurlijk alles van voeding, trainingsschema’s en rust nemen. Door al deze factoren zouden ze beter trainen en eten en dus sneller dan een beginner spiermassa opbouwen.
Toch is deze uitleg verre van compleet. Natuurlijk telt het mee voor een ervaren krachtsporter dat hij bekend is met de oefeningen en ze perfect uit kan voeren. Dankzij je motorische geheugen verleer je dat niet. Denk maar aan lopen, zwemmen of fietsen; dat verleer je ook (bijna) niet. Maar dit verklaart niet waarom een ervaren krachtsporter dan ook sneller spiermassa opbouwt dan een beginner, ook al voert de beginner de oefeningen ook perfect uit! Kennelijk heeft spiergeheugen toch meer invloed dan eerder gedacht werd.
Vreemd he? Tijd om naar de dieperliggende oorzaak te kijken.
Spiergeheugen en celkernen
Normale cellen in je lichaam hebben één celkern. Spiercellen zijn de enige uitzondering; deze hebben meerdere celkernen. Wanneer jij spiermassa aan het kweken bent zorgen deze celkernen ervoor dat jij daadwerkelijk meer spiermassa krijgt. Dit gebeurt omdat deze kernen spiereiwitten aanmaken.
Wie fanatiek aan krachttraining doet om spiermassa op te bouwen, zorgt ervoor dat de celkernen in de spiercellen niet meer genoeg spiereiwitten aan kunnen maken. Er is door het fanatieke trainen meer spiereiwit nodig dan er geproduceerd kan worden.
En dan volgt het belangrijkste aspect van spiergeheugen. De satellietcellen in het lichaam (cellen die nog geen specifieke functie hebben) gaan helpen met het vormen van spiereiwitten! Zij worden dus als het ware omgevormd tot extra celkernen in spiercellen, die dus dezelfde taken uitvoeren. Daardoor wordt er dus weer voldoende spiereiwit aangemaakt om te zorgen dat jij meer spiermassa krijgt.
Eerder werd gedacht dat wanneer iemand stopt met krachttraining, deze extra cellen ook zouden stoppen met helpen spiereiwitten aan te maken. Dit is echter niet waar! Wanneer je stopt met trainen zal je hoeveelheid spiermassa afnemen, maar de extra, helpende cellen blijven bestaan en dezelfde taken uitvoeren. Tot wel een aantal jaar na het stoppen met trainen.
Dit is de kern van spiergeheugen en dit verklaart dus waarom een ervaren fitnesser na een periode van rust sneller spiermassa aanmaakt dan een beginner. De ervaren sporter heeft immers deze extra celkernen al, terwijl de beginner deze allemaal nog aan moet maken.
Eiwitten en spiergeheugen
Om te zorgen dat je effectief spiergeheugen gaat ‘aanmaken’ moet je hard trainen en veel eiwitten eten. Je spieren hebben eiwitten nodig om te groeien. Hoe harder jij traint, en hoe meer eiwitten je daarbij eet (tot op zekere hoogte), hoe eerder je spiergeheugen ontwikkelt.
Het is dus van groot belang om naast het harde trainen ook op je voeding te letten. Zorg ervoor dat je gedurende de dag genoeg eiwitten binnenkrijgt, zodat je spieren optimaal kunnen groeien.
Spiergeheugen trainen
Spiergeheugen ontwikkel je niet zomaar! Er moet flink fanatiek getraind worden en dat voor een langere periode. Ik heb het niet over maanden, maar eerder over minimaal een jaar. En spiergeheugen ontwikkelt zich alleen als je regelmatig gaat sporten. Denk dus aan wel 3 – 4 keer per week.
Ook is het belangrijk om intensief te trainen. Je moet er namelijk voor zorgen dat de normale spiercellen niet meer voldoende spiereiwitten aan kunnen maken, en dat lukt alleen als je tot het uiterste gaat. Elke training weer. Sla zo min mogelijk trainingen over.
Hoe kun je dit voor jezelf makkelijk maken? Doe het samen met iemand! Iemand die dezelfde doelen heeft als jij en ga samen sporten. Op die manier kun je elkaar motiveren en zul je minder vaak een training overslaan. Hij of zij kan jou ‘s avonds van de bank af trappen en andersom. Zo help je elkaar nooit een training te missen.
Je kunt ook altijd een personal trainer nemen. Kost wat geld, maar dan weet je ook zéker dat het je gaat lukken. Plus dan weet je ook zeker dat je de oefeningen goed uitvoert en altijd tot het uiterste zult gaan.
Het mooie aan spiergeheugen hebben is dat je, mocht je een keer een periode minder trainen, weer veel sneller spiermassa kunt opbouwen dan de eerste keer dat je het deed. Als je veel massa bent verloren hoef je je geen zorgen te maken, het komt er snel weer bij.
Spiergeheugen komt niet vanzelf, maar als je het hebt zit je gebakken.
Succes met het kweken!
